«Түркияның геостратегиялық жағдайы және әлемдік шындықтар» тақырыбындағы зерттеулерімен танылған қадірменді ақсақал sohbet Ол қызықты оқиға туралы айтты.
2013 жылы Ыстамбұлда «Еуразиялық темір жол жәрмеңкесі» өтеді. Германия үкіметі неміс компанияларының осы жәрмеңкеге тиімді және қарқынды қатысуы және Түркиядағы жаңа тендерлерді жеңіп алуы үшін үлкен қолдау көрсетті.
Бұл нені білдіреді? «Темір жолдар жай ғана темір жол емес. Бұл стратегиялық есептер мен аяусыз ойындар мен қастандықтары бар халықаралық ойын алаңы. Немістер Түркияның алдағы жылдарда маңызды әлемдік көпір болатынын есептей отырып, стратегиялық қадамдар жасауда және болашақта Берлин мен Бейжің арасында пойыз қатынасын жасауды жоспарлап отыр» деді.
Жақын тарихымызға осы тұрғыдан қарасақ, жаһандық державалардың Осман және түрік жерлеріндегі теміржол жобалары үшін стратегиялық жоспарлар жасағанына куә боламыз.
Біз жаһандық державалардың мемлекетті бақылау үшін, тіпті оны ішінен тартып алу үшін қалай қиян-кескі күресіп жатқанын және олардың мемлекеттік-жекеменшік сектордың қаруларын, әсіресе, барлау органдарын аяусыз қолданып жатқанын көреміз.
Бірінші дүниежүзілік соғыста Осман империясын жою және бөлісу жоспарларында бірінші фактор мұнай болса, екінші фактор Еуропадан Таяу Шығысқа дейін созылатын теміржол фактісі.
1900 жылдарға оралайық.
Абдулхамит Бағдат пен Хиджаз темір жолдарын салуға шешім қабылдады. Түркия мен Бағдад арқылы
Мосул бағытынан Мәдинаға жететін теміржол жолы арзан әрі ыңғайлы тасымалдау мүмкіндігін беріп қана қоймай, сонымен қатар сауда қозғалысын арттыратын жер асты және жер үсті байлықтарынан пайда алу мүмкіндігін жақсартады. Бір жағынан, Мосул-Бағдад-Медина орталыққа ерекше мүмкіндіктермен байланысты болса, екінші жағынан Осман империясы; Мосул және Сирия арқылы Иран мен Пәкістаннан бөлінетін желі Орталық Азияға дейін жетуге мүмкіндік береді.
Осман империясының экономикасына, қорғанысына және болашағына үлкен үлес қосатын бұл жобаны саяси маневр ретінде пайдалануды ойлады.
Сол кезеңдегі жаһандық держава бір жағынан Англия-Франция, екінші жағынан Германия болды. Олардың соңынан ерген Ресей де бар еді.
Немістер Ирак пен Кувейттің мұнай кеніштерін теміржол жобасымен тартып алады деп қауіптенген Англия өзінің арам ойларын дереу іске қосып, әр мүмкіндікте дүрбелең туғыза бастады. Ағылшындар басынан аяғына дейін үлкен алаңдаушылықпен ұстанған желі 1908 жылы Хиджазға жақындап, Одақ пен Прогрестің көмегімен Әбділхамитті құлатты. Содан кейін арнайы дайындалған британ тыңшысы Лоуренстің келісімімен олар Бағдат-Хиджаз темір жолын өртеп жіберді.
Бірінші дүниежүзілік соғыспен олар Осман империясын екіге бөліп, Таяу Шығыстың картасын сызды. Және…
Олар өздерінің этникалық және мұнайға негізделген жоспарларын жүзеге асырды.
«ҮЛКЕН ТҮРКИЯ»
Бүгін болып жатқан сыртқы және ішкі оқиғаларды толығырақ қарастырайық.
Түркия аймақтық держава ретінде шекарасын Англия-Франция сызып тұрған Таяу Шығысқа мүдделі.
Жаңа карталар сызылған үстелде өз орнын алуға тырысады. Ол Таяу Шығыс пен Шығыс Жерорта теңізінің мұнай-газ қорларына қол жеткізгісі келеді.
Ал… 21 ғасырдың ең үлкен жобаларының бірі (Еуропа мен Азияны сүңгуір қайықпен байланыстыратын Мармарай) жақын арада пайдалануға берілуге дайындалуда.
Ғасырлық арманы бар Германияның 2013 жылы Ыстамбұлда өтетін Еуразиялық теміржол жәрмеңкесіне үлкен қызығушылық танытуы сондықтан. Ол «Берлин-Пекин» пойызын жүргізуді жоспарлаған.
Неліктен немістер Қытайға теміржол арқылы барғысы келеді? Бұл немістердің стратегиялық қадамы.
ҚОРЫТЫНДЫ:
Мармарай ашылғанда, Еуропа жаңа жаһандық держава Қытайдың астанасы БЕЙЖІҢге теміржол арқылы үздіксіз қосылатын болады.
Түркияның 2023 жылғы мақсаттары құрлықаралық темір жолды жоспарлауда жаңа есептеулер жасауда тиімді. Атап айтқанда, 2023 жылы әлемнің үздік 10 экономикасының қатарына ену және сыртқы сауда көлемін шамамен 1.2 триллион долларға жеткізу мақсаттары шетелдіктерді жұмылдырды.
100 жыл бұрын олар армандарын жүзеге асыру үшін, Бағдад-Хеджаз темір жол желісін салу үшін күресіп, мұнайды тартып алу үшін бірінші дүниежүзілік соғысты бастады.
Бір ғасырдан кейін олар «Ұлы Түркия» қорқынышымен ішкі және сыртқы жаңа оқиғаларды құруда.
Шетелдік қызметтер (елдер), Асала және PKK Түркияның «Таяу Шығыстағы ойын жасаушы» және Еуропаның тағдырын анықтайтын «энергия қозғалыстарын» бұзу үшін өздерінің пешкаларын қулықпен пайдалануда. Олар не істесе де. Бірлігімізді, ынта-жігерімізді бұза алмайды.
«Жаңа Түркия» Еуропа-Азия дәлізінің (Мармарай) басшысы болады.«Ұлы Түркия» маршы осы жерден басталды.
Дереккөз: Жаңалықтар 10
Бірінші болып пікір айтыңыз